Plantaardige olie is olie die verkregen is uit zaden of een andere plantaardige bron, en die grotendeels bestaat uit esters van glycerine en vetzuren (triglyceriden). Sommige plantaardige oliën zijn vast bij kamertemperatuur en zijn daarom eigenlijk een plantaardig vet.
Dierlijk vet is een vet dat verkregen is uit een dierlijke bron en dat ook grotendeels bestaat uit esters van glycerine en vetzuren. De meeste dierlijke vetten zijn vast bij kamertemperatuur, sommige zijn vloeibaar.
Toepassingen:
- Voeding: Oliën en vetten kunnen gebruikt worden om het eten lekkerder te maken of om eten te bereiden. Sommige soorten, zoals olijfolie, kunnen direct door de mens geconsumeerd worden, terwijl andere, zoals koolzaadolie, eerst bewerkt moeten worden.
- Industrie: Niet alle plantaardige olie wordt voor consumptie gebruikt: zo wordt wonderolie gebruikt als toevoeging aan smeerolie, van lijnolie wordt linoleum en olieverf gemaakt. Oliën en vetten zijn een belangrijke grondstof in de oleochemie, waar ze verwerkt worden tot andere grondstoffen, onder meer voor cosmetica, zeep- en kaarsproductie (zie glycerol).
- Energie: Verschillende oliesoorten (koolzaad, zonnebloem, palm, soja) kunnen direct als brandstof gebruikt worden (PPO - puur plantaardige olie). Op grotere schaal worden zowel natuurlijke oliën en vetten gebruikt als grondstof voor biodiesel.