Bedrijventerrein management

Van 2006 tot 2008 heeft in de provincie Zeeland en de Belgische provincies Oost-Vlaanderen en West-Vlaanderen het project "bedrijventerreinmanagement" (BTM) gelopen. Het project kwam tot stand dankzij de steun van de Europes Unie binnen het Interreg III A programma met cofinanciering van onder andere de Vlaamse- en Nederlandse overheid. Het handboek BedrijvenTerreinManagement biedt vele handvatten voor een doelmatige aanpak.

De toenemende aandacht voor het duurzaam beheer en de duurzame inrichting van bedrijventerreinen uit zich zowel op beleidsvlak als op de bedrijventerreinen zelf. Op beleidsvlak manifesteert zich dit onder meer in het groeiend aantal beleidsdocumenten rond dit thema. Regionale en lokale ruimtelijke structuurplannen, ondersteunende impulsprogramma’s zoals interregionale en Europese onderzoeks- en implementatieprogramma’s en uiteraard het Vlaamse subsidiebesluit voor bedrijventerreinen zelf, zijn kenmerkend voor deze evolutie. Anderzijds ziet de tendens naar duurzame bedrijventerreinen zich gestaag vertaald in steeds meer initiatieven op de terreinen zelf, onder impuls van provinciale ontwikkelingsmaatschappijen, gemeenten, terreinontwikkelaars, studiebureaus en dergelijke, die zich in toenemende mate heroriënteren naar het duurzaam en maatschappelijk verantwoord ondernemen.

Het streefdoel van het Interreg-project, zowel van de beleidsmatige benadering als in de terreinprojecten, was om een op duurzaamheid gericht beheer van bedrijventerreinen tot stand brengen. Het begrip ‘duurzame bedrijventerreinen’ werd in deze context gedefinieerd als ‘industriezones waarop meerdere bedrijven samenwerken om bedrijfsprocessen, terreininrichting en facilitair en/of utilitair beheer duurzaam te realiseren’. Onderzoek en ervaring leren dat de mate waarin samenwerkingsinitiatieven op bedrijventerreinen geconcretiseerd worden, afhankelijk is van de beheersvisie die voor de betrokken site ontwikkeld is. In ruime zin wil deze beheersvisie de strategisch-economische principes van integraal ruimtebeheer naar de industriële praktijk vertalen via bedrijfsclustering. Daarbij staat ‘het zorgvuldig beheer van schaarse ruimte en materie’ centraal. Dit interdisciplinair en actueel gegeven - in economische termen ook omschreven als collectief en duurzaam ondernemen - ziet zich vertaald in de term parkbeheer of parkmanagement.

Ook in dit project is weer het belang van een inspirerend en effectief parkbeheer aangetoond. De belangrijke eerste stap om te kunnen samenwerken is toch dat de naburige bedrijven en mensen elkaar ontmoeten en leren kennen. Duidelijk mag zijn dat die taak niet (of nauwelijks) door een bedrijf kan worden opgepakt. Een vorm van overkoepelend beheer met een (meer) onafhankelijke en onpartijdige rol is daartoe aangewezen.