11.3 Duurzame regionale ontwikkeling

Biomassa als hefboom voor duurzame regionale ontwikkeling

In toenemende mate worden biomassastromen van belang voor de economie. Lang hebben fossiele grondstoffen de markt voor energie en chemie gedomineerd en dat doen ze nog steeds. De stijgende prijzen van primaire grondstoffen en het maatschappelijk bewustzijn maakt dat groenstromen een grotere rol gaan spelen. Deze verandering komt tot uitdrukking in het thema ‘biobased economy’, een thema dat nu ruim vijf jaar op de agenda staat.

In het ECP project is duidelijk geworden dat overheden, vooral (samenwerkende) gemeenten, de biomassa reststromen die ontstaan in hun gemeente graag willen benutten om hun klimaatdoelstellingen te bereiken. Daarvoor zou die biomassa dan optimaal benut moeten worden, zowel door procesintegratie, waar vooral het ECP zich op richt, als via cascadering, een principe dat het optimaal benutten van biomassa beoogt. Het gaat dus om het zo lang mogelijk behouden en benutten van de belangrijkste functionaliteit van grondstoffen, of het zo laat mogelijk in de levenscyclus vernietigen van die functionaliteiten. Meestal gaan met energie-conversie (verbranden, vergisten, vergassen)  waardevolle bestanddelen en eigenschappen van een biomassagrondstof definitief verloren. Cascadering en bio-raffinage zijn belangrijke begrippen voor een optimale valorisatie van biomassa. Natuurlijk is het economisch plaatje ook van groot belang, en is het nog niet vanzelfsprekend dat 'optimale benutting' ook rendabel is op dit moment. Hoogwaardigere producten vragen veel meer investeringen, mede doordat de technologieën daarvoor ook nog niet altijd technisch of economisch bewezen zijn.

Zowel in Nederland als in Vlaanderen zijn door de overheden beleidsnota’s aangenomen en in ontwikkeling die de kansen van de biobased economy willen benutten. In verschillende regio’s zijn projecten gaande die de mogelijkheden van biomassa voor de regionale economie analyseren en benutten. Ook op Europese schaal worden projecten gesteund die de regio’s en samenwerkende gemeenten in staat stellen om substantiële stappen op de weg naar een low carbon economie te zetten.