Mogelijke aanpak

Uit de studies en de discussies blijkt dat een ECP met de investeringen die dat vraagt alleen van de grond kan komen als voldoende zekerheid bestaat over het beschikbaar zijn van de biomassa restromen waarvoor het ontworpen wordt, zowel in volume als in tijd (in verband met afschrijving van investeringen).

Er zijn dan twee opties.
1. Het ECP treedt zelf op als inkoper, en zal daarvoor een aantal leveranciers / producenten van biomassareststromen aan zich moeten binden. In principe zal het contracten sluiten die precies de biomassa omvat die het kan verwerken. Het zal zelf een buffer moeten inbouwen om fluctuaties van welke aard dan ook op te vangen. Grotere veranderingen door wegvallen van leveranciers, zullen dan snel actie vragen in een op zich moeilijke markt. De ene biomassa stroom is niet zomaar te vervangen door een ander.
Een dergelijke situatie lijkt logisch als bestaande inzamelingsorganisaties die ook verwerkingsinstallaties hebben zich verder uitbreiden, naar meer verwerkingsmogelijkheden en meer biomassastromen (situatie Beerse-Merksplas). Ook samenwerking van al bestaande inzamelaars/verwerkers van specifieke biomassa zou tot een ECP opzet kunnen leiden (in zeker mate de situatie in Moerdijk).

2. Een aparte partij kan als ‘centraal verzamelpunt’ van zeer veel, zo niet alle biomassa stromen gaan optreden. Op die manier kan het anderen die biomassastromen verwerken enige zekerheid bieden dat ze altijd over voldoende aanbod kunnen beschikken. Het risico van fluctuaties wordt dan door hen gedragen. Maar ze hebben meer contacten om biomassastromen binnen te halen en af te zetten. DergelijkeBiomassawerven/-rotondes’ waarbij een partij - bestaand of nieuw op te richten- de rol krijgt de centrale inkoop van biomassa vanuit verschillende aanbieders en/of aparte inzamelaars op zich te nemen. Hij kan dan door te combineren en/of sorteren garanderen dat specifieke afnemers altijd krijgen wat ze nodig hebben. Die garantie is ook geld waard.
Een dergelijke situatie ontstaat als een bestaande grote biomassaleverancier besluit op grotere schaal te gaan opereren. Overheden, samenwerkende gemeenten, samenwerkende natuurbeheerders etc. kunnen dat stimuleren om effectievere benutting van ook hun biomassa mogelijk te maken. Dat steunt hun klimaatdoelstellingen. Dat kan door criteria die dit stimuleren bij aanbestedingen te stellen. Het zou mogelijk zijn via subsidies de korte termijn commerciële nadelen te overbruggen. Een goed draaiend ECP zou uiteindelijk ook economisch gunstiger uitpakken dan minder geïntegreerde verwerking en kan dus ook een gunstigere prijsstelling bedingen.

Eventueel kan een situatie gecreëerd worden dat in regio’s de verplichting bestaat daaraan aan te leveren en de ‘biomassawerf/-rotonde’ verplicht is het aan te nemen in het kader van afvalstoffen wetgeving bijvoorbeeld? Voorbeelden van initiatieven zijn:

Geen van deze initiatieven zijn nog echt actief.

Dergelijke biomassamarktplaatsen zullen in het algemeen regionaal georiënteerd zijn. Wel moet worden voorkomen dat er een te versnipperd aanbod door veel van deze marktplaatsen ontstaat. Als hun omvang te klein is moeten afnemers weer op teveel plekken gaan ‘winkelen’. Ergens zal een optimum liggen, wat uit deze studies echter niet is vast te stellen.

Daarnaast zijn er andersoortige initiatieven om vraag en aanbod voor biomassa beter bij elkaar te brengen. Dat betreft echter specifiek 1 op 1 koppelingen tussen vraag en aanbod. Afhankelijk van de situatie kan dat ook benut worden. Als het aanbod groot en divers genoeg is, ontstaat toch ook zo een ‘virtuele biomassa rotonde’.
Dergelijke virtuele biomassa marktplaats initiatieven, bestaand en in opbouw, via websites zijn:

  • www.biomassa.eu van Arjazon. Het betreft een brede en toegankelijke biomassamarktplaats met veel aandacht voor actieve begeleiding van de match tussen vraag en aanbod;
  • www.biowatts.org:  dit betreft een Europese marktplaats inclusief calculator voor biogas;
  • Marktplaats initiatief van Brabantse Deltastroming: marktplaats wordt waarschijnlijk voorjaar 2012 gelanceerd. Het betreft een coöperatie van en door ondernemers, onderwijs en overheid met nog ruimte voor nieuwe leden. Ook de Rabobank levert een bijdrage. De exploitatie wordt bekostigd door ledenbijdragen. De marktplaats krijgt een “open voorkant en een gesloten achterkant”. Er zal betaald moeten worden voor het plaatsen van een bod.
  • vanuit de provincie Zeeland wordt een initiatief genomen in het kader van Biobased Zeeland
  • APX Endex in de haven van Rotterdam: de Brits-Nederlandse energiebeurs APX-ENDEX heeft naast energiebeurshandel ook een beurshandel in houtpellets. Het gaat hier om het verhandelen van biocommodities op wereldschaal.