De ontwikkeling van een ECP is complex vanwege het grote aantal (intern en extern) betrokken stakeholders en onderlinge relaties in het beoogde ECP. Allerlei actoren en factoren en hun onderlinge relaties zijn schematisch in de volgende figuur weergegeven.

Figuur: Belangrijke actoren en factoren en relaties daartussen bij ontwikkeling van een ECP

Onderscheiden (interne) actoren en factoren zijn:

• Initiatiefnemers/aanjagers. Dit kunnen zowel directe belanghebbenden zijn (eigenaren van geschikte locaties, aanbieders van biomassa, geïnteresseerden in biobased materialen of energie en/of aanbieders van een specifieke technologie) als indirecte belanghebbenden (partijen die de economische ontwikkeling in een regio op gang willen brengen zoals overheden, ontwikkelingsmaatschappijen en business developers).
• Locatiekeuze. De locatie voor een biomassaproces hangt samen met de beoogde biomassagrondstoffen en toepassingen: waar past het proces logistiek gezien goed? Omdat transport van volumineuze laagwaardige reststromen zoals digestaat relatief kosten-intensief zijn, hebben deze een grote invloed op de locatiekeuze. Ook aanwezige faciliteiten worden in de overwegingen meegenomen. Allicht speelt ook beschikbaarheid van een locatie (met voldoende perspectief op vergunningen) een grote rol. Logischerwijze valt de keus op een locatie waar (i) biomassa beschikbaar is, (ii) één van de producten wordt toegepast of verwerkt of (iii) gebruik gemaakt kan worden van een bestaande installatie/infrastructuur: het ankerpunt van waaruit het cluster ontwikkeld wordt.
• Toepassing van de outputs. Lokale vraag naar biobased grondstoffen of bioenergie kan de ontwikkeling van biobased- en bioenergieprojecten sterk beïnvloeden.
• Keuze van biomassa: zowel beschikbaarheid (lokaal, regionaal of eventueel efficiënt aan te voeren) als geschiktheid om deze in te zetten om het beoogde product te leveren.
• Keuze van processen: deze verbinden de beoogde biomassa en toepassingen. Van groot belang zijn o.a. kosten van de technologie, gevoeligheid en flexibiliteit ten aanzien van de biomassa, kwaliteit van de outputs, etc. Denk ook aan synergie door combinaties van processen (“verschillende ECP concepten”).

Externe factoren hangen enerzijds samen met politiek-maatschappelijke randvoorwaarden en regionale inbedding. Stimulerend beleid kan helpen om andere partijen te betrekken bij het initiatief. Financiële steun verbetert de haalbaarheid. Resultaten van duurzaamheidsanalyses ondersteunen de externe communicatie. Externe financiële steun helpt ook om een rendabele business-case te ontwikkelen. In de huidige economie is dat voor nagenoeg alle biobased ontwikkelingen nog noodzakelijk.